Ik ben bijna 62 met een leven vol uitdagingen, maar met minstens net zoveel hoogtepunten. Wat ik kan niet zeggen is dat mijn leven een ratrace is geweest. Naast twee studies mocht ik op diverse scholen mezelf ontwikkelen als leerkracht. Hier kreeg ik het vertrouwen mijn leerlingen te mogen begeleiden. Op een diploma-uitreiking maakte een opmerking van een net geslaagde leerling mij van iets bewust. Hij zei: “Peter geeft geen les hij geeft levensles. Deze zin bleef als een opdringerige wesp rond zoemen door mijn hoofd. In 2002 besloot ik buiten het onderwijs deze levenslessen met anderen te delen. Samen met Lisa Portengen heb ik een nieuwe lezing geschreven waarin ik deze levenslessen heb verwerkt. Deze lezing heb ik al voor vele groepen mogen uitspreken.

Cadeautjes

Op de nieuwe weg in de richting van het sprekersvak, sta ik stil bij de levenslessen die op mijn groeipad zijn gekomen. Door vallen en opstaan en door een luisterend oor te hebben en open te staan voor tips en adviezen van mentoren en trainers mocht ik worden wie ik nu ben. Mijn rugzak zit vol levenscadeautjes elk met een boodschap. Ik had de keuze om ze ongeopend mijn hele leven mee te slepen of deze cadeautjes uit te pakken en ze te gebruiken om een completer mens te worden. Natuurlijk koos ik voor het laatste, met altijd mijn focus op de oplossing en een optimistische kijk. Ik geloof in het leven en ik hou van het leven.

Graag deel ik 18 levenslessen en spreek de wens uit dat deze lessen een bijdrage in jou leven mogen zijn.

1. Leer elke dag iets nieuws

Wist je dat je je eigenlijk nooit bent uitgeleerd als jij je doelen stelt in het leven. De uitdaging van het hebben van een doel is het ook te gaan halen. Door de weg naar je doel te verdelen in kleine stapjes en het besluit te nemen elke dag een stapje verder te zetten, kom je vanzelf bij je gestelde doel. Zelf probeer elke dag iets nieuws te leren en toe te passen. Als je elke dag een klein dingetje leert en één actie onderneemt om wat je hebt geleerd toe te passen, dan zul je in de loop van een jaar 365 kleine stapjes zetten. Stel je eens voor wat dat voor jou kan betekenen! Voeg elke dag nieuwe kennis toe en pas deze toe.

2. Wees erop voorbereid dat dingen snel kunnen veranderen

We leven in een tijd waarin de veranderingen om ons heen heel snel gaan. De technologische ontwikkeling is daarvan de motor. Deze versnelde verandering is een feit, dus je kan er maar beter in meegaan.
Soms denk ik aan mijn oma, hoe zou die de wereld van nu ervaren als ze ven terug mocht komen op deze aarde. Bellen ging nog met een druktoetstoestel aan een touwtje. De televisie had nog maar een paar zenders, Internet bestond nog niet en gebruikte wegenkaarten en stratenboeken om onze weg te vinden.
Soms krijgen we het gevoel dat het vermogen om de uitkomst van een situatie te beïnvloeden buiten onze controle ligt. Ik realiseer me dat alhoewel de dingen erg snel kunnen veranderen en veranderen, je altijd keuzes blijft hebben. Het is jouw uitdaging het beste te maken van elke situatie. Realiseer je dat veranderingen ook kansen bieden. Belangrijk is wel dat (voor)bereidt moet zijn om iets met de veranderende situatie te doen.

3. Geniet van de tijd die je met je familie hebt

Één van de levenslessen die ik heb gekregen. is de waarde van het gezin waaruit je komt. Ik realiseer me twee dingen. Ten eerste is er een groep mensen die zeggen het niet zo getroffen te hebben met het gezin waarin ze opgroeiden Weet dat hierin levenslessen verscholen zitten. Ten tweede ervaart niet elk kind het gezin op eenzelfde manier.
De band met mijn ouders en broers en zus is per persoon verschillend. Eén ding heb ik wel ervaren, mijn ouders waren er toen ik ze nodig had (helaas zijn ze beide overleden) en op mijn broers en zus kan ik ten alle tijde beroep doen en op terugvallen.

Mijn speciaal momenten

Enkele speciale momenten die mij de rest van mijn leven bij zullen blijven zijn o.a. De reis met mijn ouders naar Canada. Deze reis heeft de toch al hechte band nog eens versterkt. De laatste periode van het leven van mijn moeder en broer waarin ik als mantelzorger heel intens en nabij hun reis naar de dood mocht begeleiden.

4. Lees boeken

In een tijd waarin lezen van boeken lijkt af te nemen, wil ik een lans breken voor een tegenbeweging.
Persoonlijk besloot ik na mijn studies nooit meer een boek te lezen. Als persoon met een dyslexie uitdaging was ik moe geworden van de teleurstellingen en de moeite die lezen voor mij met zich meebracht. Ik raakte zeker 10 jaar geen boek meer aan. Het aantal boeken dat ik in huis had kon je op twee handen tellen en het waren bovendien studieboeken waarvan ik geen afscheid wilde nemen.

Een belangrijke coach

Toen kwam ik een coach tegen die mij uitdaagde om elke dag een bladzijde te lezen. Deze uitdaging ging ik aan. In het begin hield ik me aardig voor de gek, want ik las geen letter per dag meer dan die ene bladzijde. Maar het boek greep me en ik ging meer dan één bladzijde per dag lezen. Gevolg was dat ik in drie maanden tijd een boek had gelezen en ik ging uitkijken naar een nieuw boek. Nu, twintig jaar later, heb ik meer dan 300 boeken gelezen en heb ik een boekenkast vol gelezen boeken.
Al de toegepaste kennis heeft mij verder gebracht in het begrijpen van mijn leven en zijn uitdagingen en in de begeleiding van anderen. Ook heeft het mijn sociale netwerk vergroot, heb ik bijzondere coaches en trainers ontmoet en heeft het mij versterkt in de wens mijn levensverhaal te gaan delen.

5. Jezelf spiegelen zonder jezelf neer te halen

Het is belangrijk om regelmatig stil te staan bij hoe jij je leven leeft. Realiseer je dat het maken van fouten onderdeel is van het leerproces dat leven heet. Juist door te vallen en weer op te staan ontwikkel jij je. Leer van je fouten in plaats van jezelf iets te verwijten. Door te kritisch te zijn, heb je de kans dat je in een neerwaartse spiraal komt. Welke je zelfvertrouwen afbreekt. Belangrijk is dat je gemaakte fouten niet opnieuw maakt, dat ga je dan juist als groei ervaren.

6. Wees eerlijk

Het lijkt een no-brainer, maar eerlijk zijn tegenover jezelf en de mensen van wie je houdt zou een uitgangspunt voor het leven moeten zijn. Eerlijkheid kost veel minder energie dan het onthouden van leugens of onwaarheden. Daarnaast versterkt eerlijkheid de band met je familie, vrienden en geliefde. Eerlijkheid versterkt bovendien het vertrouwensniveau. Daarnaast ben je zo een goed voorbeeld voor je kinderen en de mensen om je heen.

7. Er is meer in het leven dan dit

Ik daag je uit eens kritisch stil te staan in het moment nu. Hoezeer ben jij gericht op jouw eigen dingen. Hoe groot zijn jouw oogkleppen. Er is een kans dat jij tegen jezelf moet zeggen: “ik leef en adem mijn eigen leven en ik ben me niet zo bewust van alle mogelijkheden buiten mijn leefwereld van nu.” Toch zal er een moment komen dat jij je realiseert dat het de moeite waard is om energie te steken en aandacht te schenken in de wereld buiten je comfortzone. Dan ga je echt begrijpen wie je bent en waar je in het leven naar toe zou willen. Dan ga je jouw kansen en mogelijkheden ontdekken.

8. Een goede start en een ochtendroutine is belangrijk

Een van de belangrijkste onderdelen van jouw dag is jouw ochtendroutine. Het begint met (na een goede nachtrust) niet te laat op te staan. Van succesvolle coaches hoorde ik dat 7.00 en zelfs 6.00 opstaan voor hen normaal is. Een ochtendroutine (dus elke dag hetzelfde herhalen) geeft regelmaat, rust en zet je op weg naar de doelen van de dag. Zo bouw je aan de juiste mindset om productief te blijven en vooruitgang te boeken voor de rest van de dag. Ook een goed en gezond ontbijt is van wezenlijk belang. In de nacht is je lichaam tot rust gekomen en door een goed ontbijt zet je jouw lichaam als het waren weer aan.

9. Schrijf ideeën op

Er zijn grote voordelen om je ideeën op te schrijven. Dan bedoel ik dat niet op je mobieltje of tablet, maar met pen en op papier. Dit fysiek noteren van je gedachten en ideeën heeft voordelen op jouw mentale helderheid en creativiteit. De motorische handelingen, het schrijven, zet namelijk andere hersendelen aan het werk. Mijn advies heb altijd pen en een notitieboekje bij je. Ten tweede schrijf alle ideeën en gedachten op. Je ontdekt vaak later pas hoe bruikbaar deze zijn.

10. Geef zonder iets terug te verwachten

Eén van de levenslessen die ik van mij ouders heb geleerd is, geef en verwacht niets terug. Breng mensen in contact met elkaar en geef hen alles wat in jou mogelijkheden ligt, maar verwacht niets terug.
Later leerde ik van een coach nog een verfijning van deze les. Geef maar ken wel je grenzen, want als je te vaak en teveel over je eigen grenzen gaat, kun je op een gegeven moment niets meer geven, omdat je energietank leeg is.

11. Ben dankbaar

Door de snelheid en de (werk)druk waarmee we leven nemen we vaak te weinig tijd om stil te staan bij de dingen waarvoor we dankbaar zijn. Kies dagelijks jouw moment(en) uit waarop jij aan drie dingen denkt waarvoor je op dat moment dankbaar voor bent. Dat hoeven geen grote dingen te zijn, juist de kleine dingen of de dingen die vanzelfsprekend zijn, zijn juist zaken om dankbaar voor te zijn. Denk bijvoorbeeld aan het weer, de koffie die klaar stond, de was die gestreken is, het kaartje dat je kreeg, de aai over je bol, etc. Maak er een gewoonte van om op stilte momenten door de dag heen even dankbaar te zijn. Je zult merken dat je jezelf en de wereld om je heen verrijkt.

12. Verspil geen tijd met profiteurs

Ben jij je bewust met welke personen jij je omringd? Jouw peargroup is een zeer bepalende factor in de successen die jij gaat behalen. Daarnaast heb je de kans dat jij je omringt hebt met mensen die alleen maar komen profiteren. Als je bij hen weggaat, ben je altijd moe, je voelt dat zij je energie hebben opgebruikt. Ook ik heb zeker een redelijk deel van mijn leven besteed aan proberen indruk te maken op of aardig gevonden te worden door hen. Deze fase in mijn leven heeft mij weinig opgeleverd.
Het is de groep mensen die jou en je tijd niet waarderen en dus eigenlijk weinig respect en fatsoen tonen. Neem afscheid van deze mensen en verspil niet langer je energie en tijd aan hen. Het levert je tijd en ruimte op in je agenda en je energieniveau zal beduidend beter zijn.

13. Weet dat jij verantwoordelijk bent voor alles

Alles wat er in je leven gebeurt, is het directe gevolg van wat je hebt of niet hebt gedaan om daar te komen. Stop met het maken van excuses of het wijzen naar anderen. Jouw leven wordt bepaald door de keuzes die jij maakt. Als je blijft doen wat je altijd al deed, zult je krijgen wat je altijd al kreeg. Dus neem de leiding over jouw leven en begin met het bouwen van jou (nieuwe) toekomst. Weet dat alles in het leven een proces is.

14. Treed buiten je comfortzone

Grenzen verleggen, buiten je comfortzone treden, is de enige manier om te groeien en open te staan voor nieuwe manieren om dingen te doen. Het is een vaardigheid die enorme resultaten kan opleveren. Als je in je veilige have blijft, kan er een moment komen dat je terugkijkt en zegt: “had ik maar”. Dit moment is een moment van Spijt met een hoofdletter. Een van de bepalende momenten in mijn leven waarop ik buiten mijn comfortzone trad, was het moment dat ik (als 6 jarige) dwars tegen alle regels en afspraken in bij de burgemeester van Ubbergen binnenliep en hem om zijn hulp vroeg. Gevolg: we kregen groenlicht voor de start van een Basketballvereniging en ruim 10 jaar werd er in Ubbergen competietie gespeeld. Een ander moment is het moment waarop ik JA zei tegen de uitdaging me te bekwamen in het vaktekenen voor VMBO-leerlingen in de richting bouw. Het plezier dat ik in het geven van dat vak had en de sfeer die we samen bouwden was één van de hoogtepunten in de jaren binnen het speciaal onderwijs.

15. Geduld is een goede zaak

We leven in een wereld waarin we vandaag iets bestellen en het morgen al geleverd wordt (of zelfs dezelfde dag nog). Om ons heen veranderd de wereld in een sneltreinvaartje. Toch is op de reis van het leven geduld hebben belangrijk. Vele processen in het leven vragen om een grote mate van geduld en hebben een langetermijnmentaliteit nodig. Een baby vraagt een draagtijd van 9 maanden en krijg je niet op bestelling. Een diploma halen kost vaak minimaal 4 jaar en vraagt naast tijd, veel discipline en een grote mate van consistentie, ongeacht hoe toegewijd of getalenteerd je bent.

16. Geniet van de reis naar je doel toe en geniet van de kleine momenten onderweg.

Ik lees veel over het stellen van doelen en de stappen die je moet nemen om de gestelde doelen te bereiken. Met mijn D.O.E.N.® – model leer ik mensen tot actie te komen, maar bovenal leer ik ze te genieten van elke stap die ze zetten. De reis naar je doel toe is veel belangrijker dan het behalen van het doel. Als je geniet van deze reis, behaal je als vanzelf je doel. Sta stil bij elke behaalde tussenstap en vier dit. Beloon jezelf en geniet! Hierdoor laadt je jouw batterij weer op en krijg je weer energie voor de volgende stap.

17. Durf je kwetsbaar op te stellen

Indien jij jezelf kwetsbaar durft op te stellen, stel jij jezelf open voor een dieper contact met de ander. Immers jij toont jouw gevoelens en emoties. Dit raakt de ander, indien deze zich openstelt voor jouw gevoelens en emoties. Nu weet niet iedereen om te gaan met andermans emoties, maar met respect van jouw kant biedt dit toch meer kansen voor diepgang. Communiceren vanuit kwetsbaarheid is dan ook een vaardigheid die niet iedereen bezit, maar waaraan eenieder mijns inziens zou moeten werken. De keerzijde van het niet uitspreken van gevoelens en emoties is dat de ander een verkeerde interpretatie geeft van de situatie met alle gevolgen van dien. Ook de intensiteit van het uiten van emoties en gevoelens dien je te leren doceren om de ander niet af te schrikken.
Ik mijn geval heb ik door mijn gevoelens en moties te tonen mijn huidige vrouw weten te bereiken.

18. Wees niet bang om iets nieuws te beginnen

Als ik terugkijk op de afgelopen 40 jaar, dan zie ik dat de momenten waarop ik voor een nieuw pad koos ik de arbeidsvreugde significant toenamen. Het was niet altijd gemakkelijk het oude en vertrouwde los te laten, maar juist door nieuwe uitdagingen aan te gaan heb ik een grotere persoonlijke groei doorgemaakt. Ik kan dan ook met gepaste trots terugkijken naar het moment dat ik samen met een collega een nieuwe afdeling binnen Het Speciaal Onderwijs in Arnhem starten. Ook ben ik trotst dat ik aan de vooravond sta van een nieuwe weg in mijn sprekerscarrière.
Weet dat niemand ooit iets heeft bereikt dat de moeite waard is, zonder de moed te hebben om een nieuw pad te betreden. Door je klein te houden, in een sleur te blijven en geen nieuwe wegen te bewandelen doe jij jezelf en de wereld om je heen geen plezier. Dus neem een besluit en durf iets nieuws op te pakken en stop nooit voor je jouw gestelde doel bereikt hebt.

Wikipedia  beschrijft het woord als volgt: “Een compliment is een lovende of vleiende uitdrukking. Iemand kan iemand anders een compliment geven – verbaal of non-verbaal – als uiting van waardering voor een geleverde prestatie”.

Van Dale verklaart  het woord compliment zo: “Waarderende opmerking, lofuiting, prijzen, vleiende opmerking; tegen iemand zeggen dat je iets goed van hem of haar vindt”.

Als ik de betekenis van het woord lees, lijkt het me een feest om een compliment te mogen geven of te ontvangen. Ik mag ook zeggen dat ik graag complimenten aan anderen geef, omdat ik zie wat het met de ander doet. De meesten vinden het heerlijk om een compliment te krijgen, sommigen weten zich geen raad, maar daarover later meer.

Een compliment is

een gratis cadeautje van onschatbare waarde!

Mijn ervaring

Zelf heb ik dit weekend mogen ervaren wat een compliment dat uit het hart komt voor iemand kan betekenen. Ik was op een groot internationaal congres en zag daar een ( zoals later bleek) Portugese vrouw. Ik zag haar tussen de ca. vierduizend aanwezigen een paar keer door de drie dagen heen. En steeds viel mij op met welke geweldige uitstraling zij te midden van die vierduizend mensen ten toon spreidde. Toen ik haar voor de derde keer opmerkte, besloot ik naar haar toe te gaan. Ik vroeg haar: “Mag ik jou iets vertellen vanuit mijn hart?” Ze zei, “Yes”. Waarop ik haar het volgende welgemeende compliment gaf: “Ik denk dat ik dit weekend getuige ben van de geboorte van een ster. Jouw uitstraling naar anderen is zo warm en bevat zoveel liefde dat ik zie dat de mensen om je heen ervan gaan stralen. Ik wens dan ook dat jij die warmte en liefde nog aan velen zal gaan geven, omdat je daarmee vele harten zult verwarmen”. De Portugese dame bedankte mij met betraande ogen en zei dat deze boodschap op het juiste moment aan haar werd gegeven. “Ik twijfel al geruime tijd aan mezelf en door jouw woorden krijg ik weer energie en zal ik met meer moed blijven geven. Dank je wel!”

Het effect

Terwijl dit zich afspeelde voelde ik dat de energie van de mensen om ons heen (zij waren collega’s die mijn compliment hadden gehoord) veranderde en dat op de gezichten een glimlach kwam. Wat heerlijk om een compliment te mogen geven!

Zes redenen waarom een compliment geven moeilijk is?

1 – Gebrek aan bewuste aandacht

Veel alledaagse werkzaamheden krijgen geen of te weinig extra aandacht. Om hierin verbetering te brengen zal je een zekere mate van opmerkzaamheid moeten hebben. Om de goede eigenschappen en prestaties van anderen op te kunnen merken, moet je de ander en zijn prestaties belangrijk moeten vinden. Dit vereist een attitude van opmerkzaamheid. Als je bewuster je collega, je broer of zus, je man/vrouw of kind gaat volgen, ga je nieuwe dingen bij die ander ontdekken die zeker een compliment verdienen.

2 – Oprechtheid

Een compliment moet oprecht zijn. Geef nooit een compliment om een compliment te geven als het niet met respect, gevoel en vanuit je hart komt. De ontvanger zal namelijk voelen dat het geen oprecht compliment is.

3 – Angst voor jaloezie

Sommigen zijn bang dat er jaloerse collega’s zullen zijn of dat je er een onderlinge competitie mee door zou kunnen ontketenen. Belangrijker is dat je die mensen een compliment geeft die het verdienen. Voel je in een team of groep mensen niet verplicht om meerdere mensen te belonen terwijl slechts één van hen in het zonnetje gezet kan worden

4 – Dat is toch logisch?

Ga er ook niet van uit dat anderen ‘zelf wel snappen’ hoe goed zij zijn in het werk dat ze elke dag doen. Zelfs als iemand weet dat hij goede resultaten behaalt, is het toch prettig om daar met regelmaat waardering voor te krijgen.

5 – Daar worden mensen maar lui van

De laatste reden waarom mensen zuinig zijn met het geven van complimenten, heeft te maken met het feit dat sommige mensen denken dat je lui wordt van het ontvangen van complimenten.

6 – Angst voor een verkeerde reactie

Een compliment is een interpretatie van wat jij opmerkt of wat jou opvalt. Een compliment is in feite ook een beoordeling die jij geeft en dat kan lastig zijn. Goedbedoelde woorden kunnen verkeerd geïnterpreteerd worden, waarmee we de relatie met de ander op het spel kunnen zetten. Andere redenen die de angst voeden zijn het gevoel dat je er verwachtingen mee schept, maar ook kun je er mensen mee voor het hoofd stoten en het zou kunnen zijn dat men je aanziet als een slijmbal.

Twee redenen waarom we het geven van complimenten vaak achterwege laten.

– 1 – Beloon ook jezelf

Beloon jezelf ook af en toe met een complimentje of beloning. Want wanneer was het de laatste keer dat je jezelf nog eens trakteerde op iets extra? Jezelf belonen kan in het begin een beetje vreemd overkomen, maar je zal merken dat door jezelf te complimenteren je zelfvertrouwen zal groeien.

– 2 – Geef eens een echt cadeautje!

Positieve en bemoedigende woorden uit het hart zijn vaak hele mooie complimenten. Toch is het niet verkeerd om soms een compliment gepaard te laten gaan met een geschenk. Dit hoeft niet meteen iets duur te zijn, het is het gebaar dat hier telt. Het is ook belangrijk dat je deze beloning meteen na het compliment geeft. Zo zie je zelf de reactie, wat jou ook een positief gevoel zal geven.

Zo neem je een complimenten in ontvangst!

Velen vinden een compliment ontvangen niet altijd gemakkelijk. Sommigen voelen zich ongemakkelijk bij het krijgen van een compliment. Of ze vragen zich af of ze het compliment wel verdienen. Het compliment erkennen en de gever oprecht bedanken is de basis van het ontvangen van een compliment.

Dit kun je zeggen als je een compliment krijgt

Een compliment ontvangen is dus niet moeilijk: gewoon oprecht “dank je wel” zeggen. Dat is alles. Dit toont dat je het compliment waardeert.
Zo zie je maar, het geven van een compliment is helemaal niet zo moeilijk. Dus als je weer in een situatie komt waarin iemand iets doet wat je kunt waarderen, laat het deze persoon dan ook weten.

Het verspreidt niet alleen  positieve energie, het is ook leuk om te doen en het kan iemands dag maken!

Ga vooral niet op de verontschuldigende toer: “Dat had je niet hoeven doen”, “Ach, het was een koopje”, “Wat ik deed was niet zo bijzonder”. Hiermee haal je namelijk het goed bedoelde compliment van de ander onderuit.

Oefen in het geven en ontvangen van complimenten

Door zelf ook complimenten terug te geven (niet direct en niet alleen aan dezelfde persoon) oefen je het geven van complimenten. Hoe beter je anderen complimenten kunt geven, hoe beter je leert ze ook aan jezelf te geven en te ontvangen.

Tien voorbeelden van complimenten

1.   Je bent een harde werker
2.   Super dat jij er bent
3.   Ik ben trots op je
4.   Goed idee van je
5.   Je leverde uitstekend werk
6.   Super gedaan
7.   Je bent inspirerend
8.   Wat heb jij dat creatief opgelost
9.   Ik heb respect voor je
10. Geweldige houding

De Spiegelcursus

Een van de onderdelen van de Spiegelcursus is taalgebruik en het geven van complimenten. Dus als je jezelf wilt ontplooien en met meer zelfvertrouwen een compliment wilt leren ontvangen en geven, meldt je dan aan voor de eerstvolgende Impact Van D.O.E.N.®